Aşk ve Bereket tanrıçası

Amed’in Bismil ilçesinde 10 ayrı höyükte yapılan kazı çalışmalarında Arkeloglar Aşk ve Bereket tanrıçası İştar’ın izine rastlanıldığı belirtiler.

Ilısu Barajı altında kalacağı belirtilen 10 ayrı höyükte Ege Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Anabilim Dalı Profesörü Gülriz Kobe başkanlığında 9 Temmuz’da başlatılan kazı çalışmaları sona erdi. Höyüklerin, Ortaçağ, Tunç çağı, Post, Assur ve Mittani döneminden kalma yerleşim yerleri olduğu ortaya çıkartıldı.

Kavuşlu Höyüğü’nde 11 insan iskeleti ile kaplumbağa ve köpek iskeletlerine rastladıklarını dile getiren EÜ Araştırma Görevlisi Arkeolog Mücella Erdalkıran, hayvan figürleri ile günlük yaşamda kullanılan birçok araç ve gereçe rastladıklarını ifade etti.

İnsanlar ile kaplumbağalar aynı mezarda

Dicle Nehri’nin hemen yanında ovanın dağlarla buluştuğu yerleşim yerinin önemli bir ticaret merkezi olduğunu söyleyen Erdalkıran, ‘’Mezopotamya’da o dönemde çok büyük şehirler var. Ancak Bismil çevresinde kurulu olan küçük şehirler ticaret için önemli bir noktada bulunuyorlar. Burası Suriye ve Anadolu ile ticaret yapıyor. Ergani’de maden kaynakları var. Madenler buranın üzerinden Suriye tarafına götürülüyor’’ dedi. Kaplumbağanın kutsal bir hayvan olarak görüldüğü bir çağda kaplumbağaların insanların yanına gömüldüğünü ifade eden Erdalkıran, “böyle bir bulguya ilk defa rastladık ve üzerinde bilimsel bir araştırma yapacağız. Kadın ve erkeklerin yani çiftlerin yan yana gömüldüğünü görüyoruz. Bu geleneğe benzer mezarların yan yana yapılması halen devam ediyor. Ancak kadın ve erkeğin aynı koğukta ve karşılıklı gömülmeleri ilginçtir. Bir de yanlarına kaplumbağalar gömülmüş” diye konuştu.

‘Çıplak kadın figürleri bulundu’

İtalya kazı ekibinin başkanı Catania Üniversitesi’nden Nicola Laineri ise Bismil çevresinde şimdiye kadar yaklaşık bin metrekarelik alanı gün yüzüne çıkardıklarını ve saray olduğunu düşündükleri bir yapı, çok sayıda çalışma atölyesi ile tapınak ve dinsel seremonilerin yapıldığını düşündükleri bir meydan bulduklarını ifade etti. Kazı sonucunda ulaştıkları bulgulara ilişkin bilgi veren Laineri şunları söyledi: ‘’25-30 santimetre boyutunda, etrafı boya ve çeşitli şekilde süslü, ortasında çoğunlukla çıplak kadın figürü bulunan bu röflelerden ayaklarında halhal olan çıplak kadın figürünün duruşuyla Bereket Tanrıçası İştar (Star) ile ilişkilendiriyoruz. Bundan önce sadece Irak’ta Asur dönemine ait İştar tapınağında bir adet bulundu. Orada bulunan parçada da aynı motif, aynı dekorasyon, kırmızı siyah renkli ve ortada kadın figürü bulduk Tapınağın ön kısmında işlevsel olmayan küçük çanağa su ya da şarap konularak tanrı ya da tanrıçaya sunulduğu anlaşılıyor.”

M.Ö’ye ait bulgulara rastlandı

2003 yılından itibaren kazı çalışması yaptıkları alanda M.Ö. 2200 ile 1600’lü yıllara ait bir yerleşim olduğunu ifade eden Lieneri, “Yerleşim yerlerinin çok tahrip edilmediği yaptığımız çalışmayla birlikte ortaya çıktı. Orta Tunç dönemi yapıları ve şimdiye kadar Mitanni dönemine ait bir tablet ile Ortadoğu kültürü olan kahverengi ve kırmızı renkteki çok sayıda çanak, çömlek bulduk. Kırmızı ve kahverengi olarak işlenen çanak, çömlekler bize bu bölgenin kuzey Suriye ile ticaret halinde olduğunun işaretlerini veriyor. Sadece burada görülen bu teknik, boyama ile değil, objelerin fırınlarda farklı ısıya maruz bırakılmasıyla oluşturulmuş. Az ısı verilen parçalar kahverengi diğerleri kırmızı renk alıyor’’ dedi.

Kaynak: DİHA